Ιατρική Πληροφορική και Τηλεϊατρική
Προηγμένες Υπηρεσίες Πληροφορικής στην Υγεία
Σκοπός και Στόχοι Σεμιναρίου
Το σεμινάριο «Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας και Διασύνδεση Συστημάτων Υγείας» έχει ως σκοπό να διδάξει στους εκπαιδευόμενους τις σύγχρονες τεχνολογίες πληροφορικής που εφαρμόζονται στον τομέα της Ιατρικής και των επιστημών υγείας. Ακόμα, το σεμινάριο, σκοπεύει στην ανάπτυξη των γνώσεων των εκπαιδευόμενων στις τεχνολογίες της Τηλεϊατρικής και της «Κινητής Υγείας» (m-health) για την παροχή ποιοτικότερων υπηρεσιών υγείας. Επίσης, στόχος του μαθήματος είναι η συζήτηση θεμάτων που αναφέρονται στην ανάλυση της ιατρικής πληροφορίας. Στο πλαίσιο του σεμιναρίου θα αναφερθούν διάφορα παραδείγματα εφαρμογών ιατρικής πληροφορικής. Μεταξύ των θεμάτων που θα περιγράφουν περιλαμβάνονται: πληροφοριακά συστήματα νοσοκομείων, συστήματα τηλεπαρακολούθησης και τηλεφροντίδας, ανάλυση ιατρικής εικόνας και ιατρικών σημάτων καθώς και θέματα σχετικά με την βιοιατρική τεχνολογία.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του σεμιναρίου οι εκπαιδευόμενοι θα είναι σε θέση να:
- Γνωρίζουν και να κατανοούν τις βασικές έννοιες των τομέων της πληροφορικής και της ιατρικής.
- Συνδυάζουν τις γνώσεις τους για την περιγραφή και την ανάλυση των δράσεων της Ιατρικής Πληροφορικής.
- Γνωρίζουν και να έχουν κριτική άποψη αναφορικά με το που μπορούν να εφαρμοστούν τα Συστήματα Τηλεϊατρικής.
- Περιγράφουν τις βασικές υπηρεσίες που προσφέρουν τα Συστήματα Τηλεϊατρικής.
- Κατανοούν τη συμβολή της πληροφορικής στην επιστήμη της ιατρικής.
Το περιεχόμενο του σεμιναρίου χωρίζεται σε 6 Ενότητες:
Ενότητα 1:
Εισαγωγή – Ορισμοί σχετικοί με την Ιατρική Πληροφορική – Βασικά αντικείμενα στην Ιατρική Πληροφορική
Εφαρμογές Ιατρικής Πληροφορικής
Εισαγωγή στα Δίκτυα Υπολογιστών – Περιοχές κάλυψης, Τοπολογίες – Τεχνολογίες Διαδικτύου
Εισαγωγή στη Τηλεϊατρική
Ενότητα 2:
Η Τηλεϊατρική Σήμερα – mHealth
Συστήματα Τηλεπαρακολούθησης Ασθενών
Wearable Devices
Ενότητα 3:
Πληροφοριακά Συστήματα Νοσοκομείου
Δομή, Υποσυστήματα ΠΣΝ
Λειτουργίες ΠΣΝ
Πλεονεκτήματα Χρήσης ΠΣΝ
Ενότητα 4
Τεχνολογίες Αισθητήρων και Επεξεργασία Βιοσημάτων
Ανάλυση Ιατρικών Εικόνων
Ενότητα 5
Βιοϊατρική τεχνολογία
Τεχνολογίες απεικόνισης (ψηφιακά απεικονιστικά συστήματα)
Ενότητα 6
Τηλεϊατρική – ΕΔΙΤ
Ακαδημαϊκός Υπεύθυνος Καθηγητής Ηλίας Μαγκλογιάννης, Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων. Ο Δρ. Η. Μαγκλογιάννης είναι διευθυντής στο Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιοϊατρικής στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά. Αποφοίτησε από το τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ και από το ίδιο τμήμα ανακηρύχθηκε Διδάκτορας Μηχανικός με εξειδίκευση στη Βιοϊατρική Τεχνολογία και την Ιατρική Πληροφορική. Από το 2001 έως το 2008 υπηρέτησε στο Τμήμα Μηχανικών Πληροφοριακών και Επικοινωνιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Πληροφορικής με Εφαρμογές στη Βιοϊατρική του Πανεπιστημίου Στερεάς Ελλάδος. Σήμερα είναι Καθηγητής στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εντάσσονται στις περιοχές της Ανάλυσης Εικόνας και Ήχου, της Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, της Ιατρικής Πληροφορικής και των Διεισδυτικών Συστημάτων (Pervasive Systems). Στα εν λόγω πεδία έχει 3 διεθνή βιβλία (εκδοτικοί οίκοι: Springer, IOS Press, Morgan & Claypool), 140 δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και πάνω από 200 δημοσιεύσεις σε πρακτικά διεθνών συνεδρίων, ενώ έχει λάβει πλέον των 8000 ετεροαναφορών (h-index=42). Ο Δρ. Μαγκλογιάννης έχει συμμετάσχει σε πλήθος Ευρωπαϊκών (π.χ. H2020: PolicyCloud, CROWDHEALTH, UNCAP, AGILE, FP7: e-LICO, INHOME, FP6: UNITE, NOMAD, TELEMED, FP5: MOMEDA, INTRACLINIC) και Εθνικών Έργων και έχει διατελέσει αντιπρόεδρος και γενικός γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Εταιρείας Τεχνητής Νοημοσύνης, αντιπρόεδρος της ΕΜηΠΕΕ, αντιπρόεδρος του Ελληνικού Παραρτήματος της ΙΕΕΕ ΕΜΒS, ενώ είναι μέλος διεθνών οργανισμών όπως η EAMBES (Fellow Member), η IEEE (Senior Member), η ACM, η SPIE και η IFIP. Ο Δρ. Μαγκλογιάννης είναι Πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας IFIP WG 12.5 Artificial Intelligence Applications, μέλος του επιστημονικού συμβουλίου (editorial board member) στα διεθνή περιοδικά Journal of healthcare Engineering, Personal and Ubiquitous Computing, Scientific World και Intelligent Decision Technologies, ενώ έχει διατελέσει βοηθός εκδότη στα περιοδικά IEEE Biomedical Health Informatics, IEEE Transactions on Information Technology in Biomedicine, Journal on Information Technology in Healthcare.
Ο Δρ. Κωνσταντίνος Μούτσελος είναι μέλος του Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού (Ε.ΔΙ.Π) του Τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων. Είναι πτυχιούχος Φυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και κάτοχος Μ.Δ.Ε στην κατεύθυνση ‘Επεξεργασία Σήματος και Υπολογιστικά Συστήματα’ από το Τμήμα Πληροφορικής του ΕΚΠΑ. Είναι διδάκτορας στη Βιοϊατρική Πληροφορική από το Τμήμα Πληροφορικής με Εφαρμογές στη Βιοϊατρική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Για σειρά ετών ήταν καθηγητής Πληροφορικής/Φυσικής στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Έχει διατελέσει για 13 χρόνια στέλεχος της Διαχειριστικής Αρχής “Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση” του Υπουργείου Παιδείας. Στη διάρκεια αυτή, έχει υπηρετήσει ως μέλος του Γραφείου ΟΠΣ (Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος), έχει επιβλέψει την εκτέλεση δεκάδων προγραμμάτων 3ου Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης και κυρίως του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης – ΕΤΠΑ, με συνολικό προϋπολογισμό πάνω από 40 εκ. Ευρώ. Ακόμη, σχεδίασε και ανέπτυξε το Πληροφοριακό Σύστημα ΕΥΔ-ΕΠΕΔΒΜ με σκοπό την ολοκληρωμένη παρακολούθηση των χρηματοροών, έργο το οποίο προτάθηκε ως βέλτιστη πρακτική για επιχειρησιακά προγράμματα του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς – ΕΣΠΑ (2007-13). Εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός προγραμματιστής λογισμικού για έρευνα στην πρωτεομική (βασισμένη στη φασματοσκοπία μάζας) στο Κολλέγιο Επιστημών Ζωής, Τμήμα Υπολογιστικής Βιολογίας, στην Ομάδα Ανάλυσης Δεδομένων, στο Πανεπιστήμιο του Dundee, UK. Εκεί, σχεδίασε και ανέπτυξε εξ-αρχής το ProLiMS, ένα Εργαστηριακό Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης για το Κεντρικό Εργαστήριο Πρωτεομικής. Έχει συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά/διεθνή ερευνητικά προγράμματα και έχει δημοσιεύσει 14 άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια με κριτές. Tα ενδιαφέροντά του κινούνται στην γενική κατεύθυνση ανάπτυξης επιστημονικού λογισμικού για την ανάλυση και εξόρυξη βιοϊατρικών δεδομένων.
Ο Δρ. Ανδρέας Μενύχτας σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο από όπου έλαβε το Δίπλωμα του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού και Μηχανικού Υπολογιστώ το έτος 2004 και το Διδακτορικό του Δίπλωμα το έτος 2009. Η διατριβή αφορά το σχεδιασμό και υλοποίηση αρχιτεκτονικών και μεθοδολογιών για τη διασφάλιση ποιότητας υπηρεσιών (QoS) σε υπηρεσιοστρεφή (Service Oriented) συστήματα και περιβάλλοντα Υπολογιστικού Νέφους (Cloud Computing). Εργάζεται ως μηχανικός λογισμικού και ερευνάς και έχει συμμετάσχει σε διάφορα ευρωπαϊκά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα στον τομέα των Κατανεμημένων Συστημάτων (Distributed Systems), Εξυγχρονισμό Λογισμικού (Software Modernization), Έξυπνων Πόλεων (Smart Cities), Διαδικτύου των Πραγμάτων (IoT) και eHealth όπως: CrowdHEALTH, AGILE, SAM, UNCAP, ARTIST, 4CaaST, EPIC, and IRMOS. Επιπρόσθετα διευθύνει δραστηριότητες σχεδιασμού και ανάπτυξης λογισμικού και συστημάτων στον ακαδημαϊκό και στον ιδιωτικό τομέα. Η επιστημονική του εργασία επικεντρώνεται στις τεχνολογίες Υπολογιστικού Νέφους (Cloud Computing), Διαχείριση Ελαστικότητας και Δεδομένων (Elasticity and Data Management), Ανάλυση και Σχεδιασμό Συστημάτων, ΙοΤ και eHealth και τα αποτελέσματα έχουν παρουσιαστεί σε περισσότερα από 70 επιστημονικά περιοδικά, σε συνέδρια και σε κεφάλαια βιβλίων.
Επίκουρος Καθηγητής Γάλλος Παρίσης, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής. Ο Δρ. Παρίσης Γ. Γάλλος γεννήθηκε στις Σέρρες (1984) και το 2006 αποφοίτησε από το Τμήμα Νοσηλευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών. Το 2008 έλαβε Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης «Πληροφορική της Υγείας» και μέχρι τώρα έχει σχετικό επιστημονικό έργο. Το 2016 αναγορεύτηκε Διδάκτορας (Ph.D.) του τμήματος Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ με γνωστικό αντικείμενο «Πληροφορική της Υγείας» με προσανατολισμό στον τομέα της «Κινητής Υγείας». Εργάζεται ως ειδικός επιστήμονας και Ακαδημαϊκός Υπότροφος στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Έχει εργαστεί στο παρελθόν ως Ακαδημαϊκός υπότροφος του Τμήματος Πληροφορικής με Εφαρμογές στην Βιοιατρική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Τμήματος Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ, του Τμήματος Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και ως ειδικός επιστήμονας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου από το 2008 έως το 2010. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν Εφαρμογές Πληροφορικής της Υγείας, Κινητή Υγεία, Τεχνολογίες Μεγάλων Δεδομένων στην Υγεία, Αξιολόγηση τεχνολογίας στην Υγεία, Βιοστατιστική και ανάλυση δεδομένων υγείας. Ο Παρίσης έχει επίσης εμπειρία σε Ευρωπαϊκά Ερευνητικά Προγράμματα και είναι συγγραφέας αρκετών επιστημονικών δημοσιεύσεων. Επιπροσθέτως, είναι Συντάκτης (editor) και Κριτής (reviewer) σε συλλογικούς τόμους επιστημονικών δημοσιεύσεων και έχει επιτελέσει μέλος οργανωτικών και επιστημονικών επιτροπών διεθνών και εθνικών επιστημονικών συνεδρίων. Από το 2007, έχει αρκετά μεγάλη διδακτική εμπειρία στα αντικείμενα της Πληροφορικής της Υγείας, των Πληροφοριακών Συστημάτων Υγείας και Νοσοκομείων, της Τηλεϊατρικής και της Βιοστατιστικής. Τέλος, είναι Publications Officer στην European Federation of Meical Informatics, είναι αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Βιοϊατρικής Πληροφορικής και Πληροφορικής της Υγείας και μέλος του ΔΣ της Εταιρίας Νοσηλευτικών Σπουδών.
Ο Αθανάσιος Καλλιπολίτης είναι υποψήφιος Διδάκτορας του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων και μέλος του Εργαστηρίου Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιά. Είναι πτυχιούχος του του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στα πεδία της Μηχανικής Όρασης, της Εξόρυξης Δεδομένων και της Μηχανικής Μάθησης. Το αντικείμενο της έρευνας του εστιάζεται στην Ψηφιακή Παθολογία και πιο συγκεκριμένα στην επεξεργασία, ανάλυση και διαχείριση ιατρικών εικόνων.
Ο Διονύσιος Κουλούρης αποφοίτησε από το τμήμα Πληροφορικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών το 2020. Είναι υποψήφιος Διδάκτορας του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά και εργάζεται ως μηχανικός λογισμικού και έρευνας. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα στα πλαίσια της διατριβής του έχουν ως κέντρο την απομακρυσμένη υποστήριξη ασθενών και την βελτίωση ποιότητας ζωής μέσω προηγμένων τεχνολογιών αλληλεπίδρασης ανθρώπου και μηχανής.
Η Μελίνα Τζιομάκα είναι υποψήφια Διδάκτωρ του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων και μέλος του Εργαστηρίου Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Είναι πτυχιούχος του τμήματος Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Πατρών με κατεύθυνση την Πληροφορική και τα Υπολογιστικά Μαθηματικά. Το 2021 αποφοίτησε από το δι-ιδρυματικό μεταπτυχιακό πρόγραμμα με τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη» του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και του Ινστιτούτου Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Τα επιστημονικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στα πεδία της μηχανικής μάθησης και υπολογιστικής όρασης για την επεξεργασία και ανάλυση εικόνας. Θέμα της διδακτορικής της διατριβής είναι τα «Μοντέλα Βαθιάς Μηχανικής Μάθησης για τη Διάγνωση Ασθενών από Δεδομένα Υγειονομικής Περίθαλψης».
Ο Ελευθέριος Βούζης είναι υποψήφιος Διδάκτορας του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων και μέλος του Εργαστηρίου Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιά. Εργάζεται ως μηχανικός Μηχανικής Μάθησης και Τεχνητής Νοημοσύνης και είναι πτυχιούχος του τμήματος Μαθηματικών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδίκευση στα Υπολογιστικά Μαθηματικά. Το 2022 αποφοίτησε από το μεταπτυχιακό πρόγραμμα “Πληροφοριακά Συστήματα και Υπηρεσίες” με ειδίκευση στα Μεγάλα Δεδομένα και Αναλυτική, του τμήματος Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά. Τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στα πεδία της Μηχανικής Μάθησης, Επεξεργασία Φυσικής Γλώσσας και Τεχνητής Νοημοσύνης.
Ο Αργύριος Ζαφειρίου είναι υποψήφιος Διδάκτορας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων και μέλος του Εργαστηρίου Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Το 2020 ο Αργύριος απέκτησε το πτυχίο του στα «Μαθηματικά» με ειδίκευση στη Στατιστική και Επιχειρησιακή Έρευνα από το Μαθηματικό τμήμα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2022 αποφοίτησε από το μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Τεχνητή Νοημοσύνη» που προσφέρεται από κοινού από το Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και το Ινστιτούτο Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος». Επί του παρόντος εργάζεται ως «Μηχανικός Έρευνας και Ανάπτυξης» κυρίως σε έργα Μηχανικής Μάθησης και Επεξεργασίας Φυσικής Γλώσσας. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τη Μηχανική Μάθηση και την Επεξηγήσιμη Τεχνητή Νοημοσύνη.
Η παρακολούθηση γίνεται αποκλειστικά από το Διαδίκτυο μέσω απλού εκπαιδευτικού λογισμικού (πλατφόρμα ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης), παρέχεται ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό και συνεχής εκπαιδευτική υποστήριξη. Από τη στιγμή που ένας υποψήφιος γίνεται δεκτός στο πρόγραμμα δημιουργείται λογαριασμός χρήστη στην πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης και δίνεται πρόσβαση στα επιμέρους σεμινάρια της εκπαιδευτικής ενότητας της επιλογής του. Στην πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης αναρτάται το σύνολο του εκπαιδευτικού υλικού και κοινοποιούνται τα στοιχεία επικοινωνίας του υπεύθυνου διδάσκοντα. Ο εκπαιδευόμενος έχει πρόσβαση στην πλατφόρμα, οποιαδήποτε στιγμή και από οπουδήποτε έχει σύνδεση internet.
Το εκπαιδευτικό υλικό του σεμιναρίου περιλαμβάνει πακέτα ψηφιακού περιεχομένου scorm, ηλεκτρονικές σημειώσεις με θεωρία και παραδείγματα (σε μορφή pdf με δυνατότητα αποθήκευσης και εκτύπωσης, ώστε να είναι εφικτή η μελέτη και offline), καθώς και online τεστ – αυτοαξιολόγησης και τεστ τελικής εξέτασης – με ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και σωστό-λάθος.
Προϋπόθεση για τη χορήγηση του Πιστοποιητικού Επιμόρφωσης είναι η επιτυχής ολοκλήρωση της εξεταστικής διαδικασίας για το σύνολο των επιμέρους σεμιναρίων της Εκπαιδευτικής Ενότητας “Προηγμένες Υπηρεσίες Πληροφορικής στην Υγεία (Advanced Healthcare IT Services)”.